Gỗ thermo là gỗ gì? Đặc điểm và ứng dụng.
Gỗ thermo là gỗ gì?
Biến tính (Thermo) của gỗ là sự biến đổi nhiệt của gỗ dưới áp lực, nhiệt độ và hơi nước cao. Trong suốt quá trình xử lý, nhiệt độ trong các buồng được kiểm soát lên tới 320°C, trong khi nhiệt độ bên trong của gỗ được kiểm soát từ 180 – 220°C tuỳ thuộc vào loại gỗ. Sau quá trình xử lý nhiệt, các đặc tính tiêu cực của gỗ như thối rửa, mối mọt, nấm mốc, cong vênh sẽ được giảm thiểu và loại bỏ. Vì vậy, gỗ biến tính có độ bền đẹp cao, được ứng dụng nhiều cho các lĩnh vực nội ngoại thất.
Trong quá trình biến tính gỗ, nhiệt độ được duy trì ở mức cao làm cho những tính chất vật lý cơ bản của gỗ thay đổi theo hướng tốt hơn. Các hiện tượng như thối rửa, mối mọt, nấm mốc phát triển, cong vênh sẽ được giảm thiểu đến mức thấp nhất. Biến tính gỗ giúp cải thiện tính chất của các loại gỗ mọc nhanh được trồng để khai thác bền vững, qua đó hy vọng sẽ thay thế được cho các loại gỗ quý hiếm trong tự nhiên để hạn chế việc khai thác quá mức gây ảnh hưởng đến môi trường.
Có nhiều tiêu chí để phân loại gỗ Thermo, trong phạm vi của bài viết Gỗ Phương Đông phân loại gỗ biến tính theo 2 cách:
- Dựa vào tính chất ban đầu của gỗ, chúng ta có thể chia ra 2 loại là gỗ mềm (softwood) và gỗ cứng (hardwood)..
- Dựa vào nhiệt độ biến đổi trong phương pháp xử lý gia nhiệt được phát triển bởi Hiệp hội Gỗ biến tính Quốc tế phát triển thì gỗ biến tính được chia làm 2 loại gồm Thermo-S (gỗ được sấy ở nhiệt độ 185-190) và Thermo-D (gỗ được sấy ở nhiệt độ 210-215).
Là một sản phẩm hoàn toàn tự nhiên không độc hại, dễ dàng chế biến và thi công lắp đặt. Đây là sự lựa chọn lý tưởng cho các công trình nội thất và ngoại thất. Chúng ta có thể sử dụng để lát sàn, ốp tường trong nhà ngoài trời hay lát sàn bể bơi….
Gỗ biến đổi nhiệt có tông màu nâu sậm tự nhiên rất đẹp và dần chuyển sang màu xám bạc theo thời gian nếu chúng ta không xử lý chúng bằng dầu gỗ. Tuy nhiên, công đoạn lau dầu gỗ khá quan trọng, chúng sẽ chống tia UV, giữ cho gỗ không bị phai màu, lưu giữ màu sắc và tính chất gỗ theo thời gian. Vì vậy, chúng ta nên lau dầu từ 1-2 năm 1 lần để giữ cho gỗ luôn bền đẹp.
Ưu điểm của gỗ Thermo là gì?
Gỗ biến tính sở hữu nhiều ưu điểm nổi bật hơn gỗ chưa qua xử lý biến tính
- Màu sắc ổn định ôn hòa:
Sau khi xử lí nhiệt, gỗ biến tính sẽ có màu đậm hơn và đồng nhất hơn. Thông thường, màu gỗ sẽ chuyển từ nâu nhạt đến nâu, gần giống như màu gỗ óc chó. Màu mới này của gỗ khá ổn định và không bị bạc màu do ảnh hưởng của nắng, gió. Gỗ biến tính có gam màu nâu tối sẽ đem lại cảm giác dịu mắt, tạo sự ấm cúng, sang trọng cho không gian lắp đặt.
- Chống nấm mốc, mối mọt:
Gỗ Thermo có khả năng chống vi sinh vật phá hoại rất cao do gỗ đã được xử lí với nhiệt độ cao, làm kết cấu sinh học và tố thành hóa học của gỗ thay đổi. Trong gỗ Thermo chỉ còn toàn gỗ nguyên chất, không còn tạp chất, tế bào cellulose già hơn, cứng hơn, không còn là món ăn yêu thích của mối mọt. Bề mặt gỗ biến tính sau khi gia nhiệt có khả năng chống chịu ẩm rất tốt, hạn chế được sự thấm, ngấm của nước, độ ẩm vào từng thớ gỗ, khác hẳn với các loại gỗ thông thường. Khi bạn đổ nước trên bề mặt gỗ biến tính hầu như nước không ngấm vào mà đọng lại trên bề mặt gỗ, giúp gỗ không bị ẩm mốc khi trời nồm ẩm.
- Độ ổn định cao:
Tính hút nước, hút ẩm của gỗ biến tính được giảm xuống đáng kể, chỉ hấp thụ 0.82%, trong khi gỗ bình thường hấp thụ 8-12%. Dù có lắp đặt ngoài trời sau 3-4 năm thì độ hấp thụ nước của gỗ biến tính cũng chỉ ở mức 3-4%. Vì vậy, dù có lắp đặt ở ngoài trời hay trong nhà, thì gỗ Thermo ít có sự thay đổi về kích thước hơn so với các loại gỗ khác. Ví dụ: Gỗ Tần Bì là loại gỗ có hệ số thay đổi lớn nhưng gỗ Thermo Tần Bì lại là gỗ có độ ổn định cao. Sự hạn chế hấp thu nước, sự thay đổi tính chất vật lý của gỗ Tần Bì khiến cho gỗ tần bì biến tính không bị nở hay biến dạng nhiều.
- An toàn, thân thiện với môi trường:
Biến tính gỗ là công nghệ chỉ sử dụng tác nhân vật lí mà không sử dụng thêm bất cứ hợp chất hóa học nào, do đó gỗ biến tính nhiệt rất an toàn với môi trường và người sử dụng.
- Khả năng chịu nước cao:
Gỗ tự nhiên được xử lý nhiệt có khả năng chịu nước cao, có thể lắp đặt trong môi trường ẩm ướt, thường xuyên tiếp xúc với nước.
- Cách nhiệt, cách âm tốt:
Gỗ Thermo có khả năng cách nhiệt và cách âm cao hơn 25% so với gỗ thông thường.
Như vậy có thể thấy rằng, gỗ Thermo có rất nhiều ưu điểm nổi bật hơn gỗ bình thường ở khả năng chống ẩm, chịu nhiệt, chống phai màu, có độ bền cao và thân thiện với môi trường. Những loại gỗ cấp độ 2, 3, 4 như gỗ xoan đào, thông… khi được biến tính đã có chất lượng tương đương những loại gỗ cao cấp. Nhờ đó giảm thiểu lượng gỗ quý phải khai thác, góp phần bảo vệ rừng tự nhiên.
Những ưu điểm của gỗ biến tính.
Hạn chế của gỗ Thermo là gì?
Bên cạnh các đặc tính nổi bật từ gỗ biến tính vẫn có một số hạn chế như:
- Giảm độ uốn:
Do gỗ bị biến đổi tính chất, gỗ cứng hơn, nhưng độ ẩm thấp hơn nhiều dẫn tới gỗ biến tính khó uốn cong và giòn hơn
- Khả năng đóng đinh giảm sút:
Khi thi công, lắp đặt gỗ biến tính thường không thể đóng đinh mà phải khoan bắt vít, dán keo hoặc chạy rãnh âm dương.
- Giá thành cao:
Giá gỗ biến tính thường cao hơn so với gỗ không xử lý biến tính vì chúng sử dụng công nghệ hiện đại, kỹ thuật tiên tiến làm tăng cường khả năng gỗ.
Tuy nhiên, những hạn chế này không đáng kể và chúng ta có thể ứng dụng chúng cho những thiết kế thẳng như lát sàn, ốp tường để sử dụng hết công năng của chúng.
Ứng dụng của gỗ Thermo là gì?
Gỗ biến tính được ứng dụng nhiều trong trang trí nội thất và ngoại thất.
- Trang trí nội thất:
Gỗ biến tính giữ nhiệt tốt, không tích tụ độ ẩm và không tạo điều kiện cho sự phát triển của nấm mốc và nấm vì vậy chúng ta có thể sử dụng chúng làm sàn gỗ tự nhiên biến tính lát sàn trong nhà, ốp tường trong nhà phòng tắm và phòng xông hơi…
- Trang trí ngoại thất:
Khả năng chịu nước, chịu nhiệt, chống phai màu của gỗ biến tính tốt nên thích hợp để làm sàn gỗ ngoài trời, ốp tường, làm giàn hoa, hàng rào ngoài trời…
Các loại gỗ thường dùng làm gỗ thermo là gì?
Có nhiều loại gỗ được sử dụng phương pháp gia nhiệt để sản xuất gỗ Thermo, từ các loại gỗ mềm như Thông, Tần Bì, Keo…tới các loại gỗ cứng như gỗ dẻ gai, gỗ teak…Ở Việt Nam, phổ biến là 2 loại: gỗ thông biến tính và sàn gỗ tần bì biến tính.

Sàn ngoài trời được sử dụng gỗ tần bì biến tính.
Hai loại này đem lại tính ứng dụng cao, bền đẹp. Chúng được sử dụng để lát nền nhà, ốp tường, hồ bơi, đường đi sân vườn hay bạn có thể bắt gặp ở những bức tường gỗ mang màu nâu tự nhiên, đẹp, sang mà thân thiện.
Ở Việt Nam, gỗ Thermo còn khá mới mẻ và có rất ít người biết đến. Do ít phổ biến như vậy nên cũng không nhiều đơn vị cung cấp sản phẩm này ở nước ta.
Trong những năm gần đây, các công trình gỗ đã nhận được nhiều sự chú ý hơn. Gỗ là một vật liệu bền vững và có thể tái tạo, hấp thụ một lượng lớn carbon trong quá trình tăng trưởng, những sự đổi mới liên quan đến vật liệu này cho phép công trình ngày càng cao hơn.
Thực chất, dù là làm việc với loại gỗ nào, nghệ sĩ này cũng cố ý không bỏ đi các cành và nhánh cây nguyên bản của chúng. Vậy nên, tính ứng dụng của các tác phẩm này hầu như không giống như các đồ nội thất thông thường.